หัวข้อในวันนี้ พูดถึงธุรกิจในครอบครัว ผมเชื่อว่าเพื่อนๆหลายๆท่านคงจะเคยได้ยินกันไม่มากก็น้อยกับคำว่าธุรกิจในครอบครัว หรือไม่แน่บางท่านอาจกำลังทำธุรกิจครอบอยู่ก็เป็นได้ หรือกำลังจะต้องสานต่อธุรกิจครอบครัว วันนี้ผมเลยมีความรู้ เกี่ยวกับธุรกิจครอบครัวมาฝาก ไม่ว่าจะเป็น ธุรกิจครอบครัวคืออะไร? ธุรกิจครอบครัวมีประโยชน์อะไร? ข้อดีของธุรกิจในครอบครัว ข้อเสียของธุรกิจในครอบครัว และบทสรุปเกี่ยวกับธุรกิจครอบครัว
ธุรกิจครอบครัวคืออะไร?
ธุรกิจครอบครัว คือ ธุรกิจในรูปแบบหนึ่งที่มีหุ้นส่วนเป็นสมาชิกในครอบครัวมากกว่าครึ่งของธุรกิจเป็นเจ้าของ หรือเป็นธุรกิจที่มีการสืบทอดการบริหารมาเป็นรุ่นลูกรุ่นหลานสืบทอดการมาบริหารต่อเป็นคนในครอบครัว นั้นคือ ธุรกิจในครอบครัว
ธุรกิจครอบครัวมีประโยชน์อย่างไร?
ธุรกิจครอบครัวนั้นมีประโยชน์หลายอย่างมากมาย เช่น การทำธุรกิจกับครอบครัวเดียวกันทำให้มีมุมมองเดียวกัน มีอุดมการณ์และความเชื่อและสิ่งที่ทำเหมือนๆกันทำให้เป็นข้อได้เปรียบทางธุรกิจที่ใช้มาแข่งขันกับธุรกิจอื่นได้และทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จ, มีความเข้าอกเข้าใจกันอย่างเป็นพิเศษสำหรับวิธีการทำงานทำให้มีความยืดหยุนในการทำงานและสามารถที่จะทุ่มเทให้กับงานได้อย่างเต็มที่ ทำให้ธุรกิจนั้นประสบความสำเร็จได้อย่างรวดเร็ว, การที่ทำธุรกิจนั้นเป็นเรื่องที่ต้องมีความไว้เนื้อเชื่อในตัวหุ้นส่วนแต่การทำธุรกิจครอบครัวนั้นเป็นเรื่องง่ายที่จะไว้เนื้อเชื่อใจได้เต็ม100%, มีความมั่นคง เพราะการทำธุรกิจครอบครัวทำให้ทุกคนต้องคิดที่จะทำให้ธุรกิจนี้อยู่รอดไปจนถึงรุ่นลูกรุ่นหลานเพื่อสืบทอดต่อไป, ต้นทุนในการลงทุนธุรกิจภายในครอบครัวนั้นต้นทุนต่ำ เพราะครอบครัวย่อมสละผลประโยชน์ทางการเงินบางส่วนได้เพื่อให้ธุรกิจนั้นได้เดินหน้าได้ต่อไป เช่น การไม่รับเงินเดือนในช่วงที่เกิดปัญหาทางการเงิน
ธุรกิจครอบครัวมักเกิดปัญหาอะไรบ้างและต้องแก้ไขอย่างไร?
สิ่งที่ต้องคำนึงก่อนการคิดจะทำธุรกิจคอบครัวไม่งั้นจะเป็นปัญหาได้ในอนาคต มีดังนี้ เวลาการแบ่งหุ้นส่วนทางธุรกิจระหว่างสมาชิกในครอบครัวและคนนอกหากในธุรกิจเรามีคนนอกเข้ามาหุ้นด้วยจะต้องตัดสินใจจัดสรรหุ้นให้อยู่บนพื้นฐานของเหตุผลทางธุรกิจมากกว่าเหตุผลส่วนตัว เรื่องนี้สำคัญมาก, บทบาทและความรับผิดชอบอาจจะแตกต่างกันระหว่างผู้ที่เป็นสมาชิกภายในครอบครัวกับคนนอกที่เป็นหุ้นส่วน สมาชิกในครอบครัวอาจจะไม่ได้ทุ่มเทกับงานมากเท่ากับสมาชิกหุ้นส่วยภายนอกแต่การที่ที่ตัดสินให้ผลตอบแทนตามบทบาทหน้าที่รับผิดชอบอาจจะทำให้เกิดความไม่พอใจ, บางครั้งเจอความขัดแย้งทางอารมณ์ ความรู้สึก ที่มาพร้อมกันในทางด้านธุรกิจ การที่ทำหน้าที่บริหารที่ดี เราจะต้องแสดงความรู้สึกทั้งในฐานะของครอบครัว แต่ในขณะเดียวกันก็ต้องทำหน้าที่เป็นเจ้านายเขาด้วย และจะต้องหลีกเลี่ยงการมีความขัดแย้งกับคนที่ได้รับการพิจราณาแล้วว่าจะมีส่วนทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จ, สุดท้าย ต้องทำให้มั่นใจว่าการเงินของครอบครัวไม่ได้ขึ้นอยู่กับธุรกิจทั้งหมด หลังจากที่คิดคำนึงถึงปัญหาที่จะเกิดขึ้นได้เสร็จแล้วต่อมาก็เป็นวิธีการแก้ไขปัญหา หรือวิธีที่จะไม่ทำให้เกิดปัญหา วิธีที่ดีที่สุด หลีกเลี่ยงความขัดแย้ง พยายามป้องกันการความเข้าใจผิดทั้งหลายที่อาจจะเกิดขึ้น หรือก็คือ การตัดไฟตั้งแต่ต้นลม ตามมาด้วย การจัดประชุมร่วมกันระหว่างผู้บริหารธุรกิจ เพื่อลดปัญหาขัดแย้งที่เกิดขึ้นโดยการใช้เสียงข้างมากในการตัดสินแต่ละอย่างเป็นหลัก แต่ถ้าหากเกิดเหตุการณ์ที่ขัดแย้งกันอย่างรุนแงอาจจะต้องใช้คนนอกที่เรียกว่ามือที่สามหรือคนกลางในการตัดสินใจ บอกเลยว่าการสื่อสารเป็นเครื่องมือในการลดปัญหาที่อาจจะเกิดได้ดีที่สุด การไม่เอาเรื่องส่วนตัวเข้ามาในที่ประชุม และการสร้างกลไกในการมีส่วนร่วมอย่างสร้างสรรค์ และจัดให้มีการประชุมอย่างไม่เป็นทางการบ้างเพื่อคุยกันในเรื่องของทิศทางและกลยุทธ์องค์กร หรืออาจจะมีการแต่งตั้งคนกลางที่ทำหน้าที่คอยตัดสินเพื่อลดความกดดันจากการประชุม ทางธุรกิจลง
ข้อดีของธุรกิจครอบครัว
ข้อดีของธุรกิจครอบครัวอย่างแรกเลยคือ 1.ทุ่มได้เต็ม 100 % เพราะเป็นธุรกิจของครอบครัวหรือก็คือกิจการของตัวเราทำมากได้มากทำน้อยได้น้อย และอีกส่วนที่ทำให้ขยันอีกอย่างคือ แรงกดดันจากครอบครัวที่กดดันอีกแรงทำให้ขยัน 2.ประสานงานได้ง่าย เรียกว่าเป็นคนในครอบครัว ก็ต้องคุยกันภาษาเดียวกันอยู่แล้ว บางทีแค่มองตากันไม่ต้องพูดก็รู้แล้วว่าอีกคนต้องการอะไร แบบนี้ธุรกิจครอบครัวเรื่องการประสานงานจึงรวดเร็ว ไม่มีติดขัดเพราะรู้ใจกันนั้นเอง 3.ความลับไม่รั่วไหล เพราะเป็นการทำงานกันภายในครอบครัวเป็นเรื่องยากที่ข้อมูลจะรั่วไหลไปถึงหูคู่แข่งเพราะมีความสัมพันธ์ที่มากกว่าการเป็นหุ้นส่วน 4.เข้าใจคน เข้าใจงาน เพราะเป็นคนในครอบครัวทำให้รู้จักนิสัยใจคอและความถนัดความสามารถเป็นอย่างดี ธุรกิจในครอบครัวจึงสามารถที่จะจัดหาคนให้เข้ากับงานได้ง่าย เช่น คนนี้พูดเก่งเข้ากับคนง่ายให้ทำงานด้านประชาสัมพันธ์ คนนี้ขายเก่งให้ทำงานฝ่ายขาย คนนี้เก่งเลขอยู่แผนกบัญชี
ข้อเสียของธุรกิจครอบครัว
แน่นอนเหรียญมีสองด้าน ธุรกิจครอบครัวก็เหมือนกันมีทั้งข้อและข้อเสีย เรามาดูข้อเสียของธุรกิจครอบครัวกันต่อเลยดีกว่า ข้อเสียอย่างแรก 1.ผิดใจ ผิดยาว สำหรับคนที่อยู่ในฐานะลูกจ้างกับเจ้านายผิดใจกันแค่ไม่นานก็หายแล้ว หรือถ้าย้ายบริษัทไม่เจอกันสักพักก็อาจจะกลับมาคุยกันได้ แบบต่อก็ติด ถ้าเกิดมาในฐานะคนในครอบครัวที่ผิดใจกัน ในเรื่องของธุรกิจครอบครัวแล้ว บอกเลยว่าต่อติดยาก อาจจะไม่มีทางต่อให้ติดอีกเลยก็ได้ 2.เลือดข้นกว่าน้ำ การบริหารธุรกิจครอบครัวเวลาที่มีตำแหน่งใหม่ หรือะไรใหม่ๆ คนที่จะได้รับการพิจารณาก่อนเป็นอันดับแรกก็ต้องเป็นสมาชิกในครอบครัว ตรงนี้ทำให้เป็นช่องโหว่ขนาดใหญ่เลย เพราะบางทีอาจจะมีคนที่มีความสามารถที่เหมาะกับตำแหน่งใหม่นี้แต่ไม่มี นามสกุล ทำให้ไม่ได้รับโอกาศ ซึ่งกลายเป็นสิ่งที่น่าเสียดาย3.เชยจนชิน บ้างครับก็ต้องมีการปรับเปลี่ยนระบบงานใหม่แต่เป็นเพราะธุรกิจครอบครัวเป็นอะไรที่สืบทอดกันมาทำให้การเปลี่ยนระบบงานเป็นเรื่องยากทำให้ธุรกิจยากที่จะเติบโต 4.เส้นใหญ่ สายใหญ่ ในธุรกิจครอบครัวมักจะมีลูกหลานที่คิดว่า ไม่จำเป็นต้องขยันอู้งานไปวันวันก็ไม่โดนไล่ออกเพราะเป็นบริษัทของพ่อแม่ตัวเองและก็ไม่มีใครกล้าตักเตือน ทำให้อุ้งานเป็นประจำ ทำให้ธุรกิจไม่ก้าวหน้า เชื่อว่ามีลูกหลานประเภทนี้กันทุกบริษัทที่ทำธุรกิจครอบครัว
สรุป
เป็นไงกันบ้างกับความรู้เกี่ยวกับธุรกิจครอบครัวในวันนี้ที่นำมาฝาก หวังว่าคงจะมีประโยชน์กันนะครับทั้งคนที่กำลังจะทำธุรกิจครอบครัวหรือกับคนที่ทำธุรกิจครอบครัวอยู่แล้วนะครับ ทั้งประโยชน์ของธุรกิจครอบครัว ปัญหาที่จะเกิดและวิธีแก้ปัญหา และข้อดีและข้อเสียของตัวธุรกิจครอบครัว ขอบคุณครับที่เข้ามาอ่าน
นาวา
ธุรกิจครอบครัวมีทั้งผลดีและผลเสียสำหรับตัวเราเองนะครับ แต่ถ้าเราคิดในแง่ดีธุรกิจครอบครัวช่วยให้ครอบครัวก็ได้อยู่ด้วยกันแล้วทำงานด้วยกัน เราสามารถทุ่มเทให้กันได้อย่างถึงที่ และมีบางครั้งที่อาจจะกระทบกระทั่งกันบ้างเพราะความสนิทสนมกันของวงญาติหรือครอบครัว แต่อย่างน้อยบทความนี้ก็ทำให้รู้ว่าสามารถประนีประนอมหรือได้รับประโยชน์มากกว่า
ทองกวาว
อ่านแล้วทำให้เห็นภาพทั้งข้อดีและข้อเสียของการทำธุรกิจครอบครัวจริงๆค่ะ ข้อดีนั้นมีมาก ข้อเสียนั้นไม่น้อยเช่นกัน เวลาเห็นข่าวความขัดแย้งที่เกี่ยวกับธุรกิจในครอบครัวมันน่าเศร้าใจนะคะ ที่จริง คนในครอบครัวเดียวกันน่าจะพูดภาษาเดียวกัน มีความเข้าใจซึ่งกันและกัน แต่กลับมาขัดแย้งกันเองในเรื่องผลประโยชน์ เรื่องเงินๆทองๆ
ชาคริต
ผมว่ามันก็ดีและไม่ดีด้วย ธุรกิจครอบครัวบางทีก็น่าเบื่อและทให้ครอบครัวแตกแยก แต่บางครอบครัวก็จัดการได้ดีทำให้การเงินมั่นคงไม่รั่วไหล ผมเองก็โตมากับครอบครัวที่มีธุรกิจ แต่ผมไม่รับช่วงต่อเพราะผมไม่ถนัดทางนั้น ตอนแรกก็มีปัญหาเหมือนกันแต่ไม่ถึงกับเรื่องใหญ่โตอะไร ผมก็ช่วยครอบครัวนะเท่าที่ช่วยได้ เท่าที่ทำได้ครับ ผมกลัวว่าธุรกิจจะพังเพราะผมรับช่วงต่อเนี่ยแหละให้คนอื่นดีกว่า
ปิตุเดชา
เราเป็นลูกคนจีน ทำงานแบบครอบครัวมาแล้วหลายรุ่น อาจจะมีปัญหาหันบ้างอะไรกันบ้าง แต่เราก็อบอุ่นกันดี เราแยกออกว่างานคืองานครอบครัวคือครอบครัว แล้วข้อดีของการทำงานเป็นครอบครัวครัวเราได้อยู่ด้วยกัน ได้ใช้เวลาด้วยกัน คิดดูสิเวลาเราปิดบริษัทแล้วพาคนในครอบครัวไปเที่ยวพร้อมๆกันมีจะดีและมมีความสุขขนาดไหน ไปที่เป็นยี่สิบคน อบอุ่นไหม
บอย
ชอบสำหรับธุรกิจครอบครัว เพราะเราสามารถทำงานได้เต็มที่ทุกงานเต็มที่ได้แล้วคนที่ได้รับผลประโยชน์ ก็คือคนในครอบครัวถึงแม้ว่าจะมีปัญหากันบ้างทะเลาะกันบ้าง แต่งานที่เราทำเราทำด้วยกันด้วยความรักเพราะเป็นธุรกิจที่พ่อแม่ได้ทำและสร้างไว้ เป็นสิ่งที่ยึดเหนี่ยวนำให้ญาติพี่น้องก็ยังรักกันอยู่ และทำให้มีความนับถือกันมากขึ้นเมื่อเห็นคนในครอบครัวทำงานด้วยครับ
Aileen
เรื่องธุรกิจครอบครัว เป็นข่าวและเป็นปัญหา มายาวมากแล้วนะคะ อย่างเมื่อ สอง สาม วันก่อน ก็ ราดหน้าพันล้าน ที่มีปัญหาเรื่องคนในครอบครัวแล้วรามมากระทบ ธุรกิจในครอบครัว เราว่า ถ้าแยกไม่ออกระหว่างปัญหาครอบครัวกับปัญหา เรื่องการทำธุรกิจ เราว่าออกมาทำตัวคนเดียวจะดีกว่าคะ เสียหายนะคะทั้งความรักที่เคยมีให้กันก็จบลงไปด้วยนะคะ
มณี
ชอบมากเลยค่ะสำหรับธุรกิจครอบครัวทำให้คนในครอบครัวสามารถที่จะแสดงความรักต่อกันได้ แล้วยังได้ทำงานด้วยกันด้วยเสริมสร้างความสัมพันธ์สำหรับคนในครอบครัว แต่จุดเด่นสำหรับธุรกิจครอบครัวเลยนะคะก็คือต้องให้ความนับถือต่อกันค่ะ เข้าใจว่าความสามารถและศักยภาพก็เป็นสิ่งสำคัญแต่ถ้าคนในครอบครัวไม่มีความถ่อมใจ ก็ยากที่จะทำงานด้วยกันไปหาคนนอกดีกว่า
พาเพลิน
ธุรกิจครอบครัวมันก็อาจจะมีปัญหาอยู่บ้าง แต่ทุกครั้งที่มีปัญหาเรากับทางครอบครัวก็จะสามารถคุยกันแล้วก็เคลียกันได้ ซึ่งมันก็เครียดนะตอนที่ทะเลาะหรือมีปัญหากัน้พราะเรื่องธุรกิจ แต่ก็รู้สึกดีเหมือนกันตอนที่ทุกอย่างมันลงตัว มันทำให้เรารู้สึกว่าเราเข้าใจความคิดของครอบครัวมากขึ้น เพียงเปิดใจคุยกันทุกอย่างก็ดีขึ้นค่ะ