YouTube เป็นเว็บไซต์และ Application ในการเผยแพร่วีดีโอที่ได้รับความนิยมอย่างสูง อาชีพ YouTuber จึงเป็นอาชีพที่ได้ทำงานกับเว็บไซ์ได้รับความนิยมสูง แต่หลายคนอาจคิดว่า การจะเป็นYouTuberนั้นยากเกินไป ต้องเก่ง ต้องดี ต้องลงทุนเยอะแยะ หรือบางคน คิดว่าสามารถรวยได้ง่ายๆ แต่พอทำแล้วไม่เป็นอย่างที่คิด
ทำความรู้จักอาชีพ YouTuber
YouTuber คืออะไร? ต้องทำอะไร? ต้องมีอะไรบ้าง? ทำยังไงให้พร้อมที่จะเป็นYouTuber? คำตอบของคำถามง่ายๆนี้ก็คือ คนที่ทำคลิปลงใน YouTube แต่ไม่ได้ทำเล่นๆเอาสนุกเท่านั้น เพราะคนที่จะทำอาชีพ Youtuber ก็คือหารายได้จากการอัพโหลดคลิปและเผยแพร่คลิปลงใน YouTube แต่รายละเอียดบางอย่างของอาชีพYouTuberจะทำให้ดูเป็นอาชีพที่น่าสนใจทีเดียว เพราะสามารถเริ่มต้นได้ง่ายๆ
อาชีพ YouTuber น่าสนใจตรงไหน
เนื่องจาก YouTube เป็นเว็บไซต์และ Application ในการเผยแพร่วีดีโอที่ได้รับความนิยมอย่างสูงทั่วโลก เป็นเว็บไซต์สังคมออนไลน์ที่ได้รับความนิยมเป็นอันดับต้นๆในโลก ดังนั้นการทำรายการบนโลกออนไลน์ผ่านทาง Youtube จึงเป็นช่องทางหนึ่งที่ได้รับความนิยมอย่างมาก ซึ่งแม้แต่ศิลปิน ดารา นักร้อง ที่มีผลงานออกมาทาง รายการทีวีอยู่แล้วให้ความสนใจที่จะนำเสนอผลงานของตัวเองออกมาในช่องYouTubeด้วยเหมือนกัน การทำรายการใน YouTube ถ้าเปรียบเทียบก็เหมือนกับนักข่าวหรือนักจัดรายการใน TV เป็นการทำงานด้านการเสนอข้อมูล หรือให้ความบันเทิงกับผู้ชม เป็นการจัดทำรายการนำเสนอผ่านทางสื่อสังตมออนไลน์ที่ได้รับความนิยมอันดับต้นๆของโลก การเป็นYouTuberง่ายกว่านั้น เพราะว่าไม่ต้องไปถึง Studio ไม่ต้องมีทีมงานหลายคนคอยตัดต่อคลิปคอยถ่ายทอดสดรายการหรือคอยออกอากาศรายการให้
รวมถึงการเริ่มต้นงานก็แตกต่างกัน YouTuberไม่จำเป็นต้องเรียนจบสูงๆ ไม่ต้องเรียนจบด้านการแสดง ภาษาศาสตร์ ศิลปะศาสตร์หรืออื่นๆที่บริษัทรายการทีวีกำหนด YouTuberสามารถเริ่มต้นด้วยการทำคลิปออกมาเล่นๆก็ได้ หลายคนที่เป็นYouTubeเปอร์ชื่อดังก็มาจากการทำคลิปเล่นคลิป 2 คลิป แล้วดันมีผู้เข้ามาติดตามดูหลักแสนหลักล้านวิว ทำให้มีชื่อเสียงขึ้นมา แล้วก็เอาชื่อเสียงตรงนั้นมาต่อยอด ทำคอนเทนต์ต่างๆออกมาเรียกยอดคนดูเพิ่ม ก็ได้รายได้สบายๆไปเลย หรืออย่างน้อยคนอยากจะโชว์ความสามารถพิเศษ อย่างเช่นร้องเพลง เล่นดนตรี หรืออื่นๆ ที่ปกติแล้วในรายการทีวีเราต้องไปแข่งขันกับคนอื่น แล้วถ้าเราไม่ใช่ผู้ชนะความสามารถของเราก็ไม่ได้เป็นที่จดจำของใครๆ แต่ถ้าเรา เผยแพร่ใน YouTube เราไม่ต้องไปแข่งขันกับใคร เมื่อไม่เกิดการเปรียบเทียบ เราก็ไม่ถูกลืม ก็เป็นแค่คลิปโชว์ความสามารถของเรา โชว์ในสิ่งที่เราอยากให้คนอื่นเห็น หรือเป็นเหมือนกับการทำตามความฝันก็ได้ แล้วยังเป็นการให้ความบันเทิงกับผู้อื่น อย่างเช่นคนที่อยากจะเข้ามาฟังเพลงเพราะๆ นอกจากนั้นเรายังสามารถแต่งเพลงของเราเองมาร้องเองได้ด้วยโดยไม่ต้องอาศัยค่ายเพลง
ต้นทุน
เนื่องจากการทำงานหรือการหารายได้จำเป็นต้องมีปัจจัยเริ่มต้น หรือที่เรียกกันว่าทุน ซึ่งไม่ใช่เป็นแค่เรื่องของเงินเท่านั้น แต่ยังรวมถึงเรื่องของเวลา และความสามารถของเราด้วย ดังนั้นเราจะมาดูกันว่าเพื่อจะหารายได้จากการเป็นYouTuberเราต้องลงทุนหรือต้องมีต้นทุนอะไรบ้าง หรือมีปัจจัยด้านไหนบ้างที่เราต้องใช้เพื่อแลกกับการหารายได้
ทุนด้านอุปกรณ์
การเป็นYouTuberไม่เหมือนกับการทำรายการทีวี ที่ต้องมีต้นทุนค่อนข้างสูง ต้องมีบริษัท ต้องมีสถานที่จัดหรือที่เรียกกันว่าสตูดิโอ ต้องมีทีมงาน ไล่ตั้งแต่ผู้บริหารไปจนถึงนักจัดรายการแล้วก็ทีมงานอื่นๆที่เป็นพนักงานด้านต่างๆ YouTuberสามารถเริ่มต้นด้วยการมีแค่สมาร์ทโฟนเครื่องเดียวก็พอแล้ว และสามารถเริ่มต้นได้ด้วย อะไรก็ได้รอบตัวเรา ความชอบส่วนตัว งานอดิเรก ความคิดสร้างสรรค์ที่เรามี พรสวรรค์ส่วนตัว หรือจะแค่อะไรแปลกๆที่เราผ่านไปเห็นก็ได้ แล้วเราอยากจะแชร์สิ่งเหล่านั้นให้คนอื่นได้เห็น จากนั้นเมื่อเราเริ่มเป็นที่รู้จัก เราก็อาจจะเริ่มลงทุนกับการถ่ายทำวีดีโอของเรามากขึ้น เช่น อาจจะซื้อกล้องอัดวีดีโอ มีคอมพิวเตอร์สำหรับตัดต่อวีดีโอ อาจจะมีห้องจัดรายการ หรือทำห้องเป็นสตูดิโอเล็กๆขึ้นมาก็ได้ ส่วนถ้าเราคิดจะทำวีดีโอเกี่ยวกับการทดลองอะไรบางอย่าง จะต้องลงทุนเพิ่มในเรื่องของอุปกรณ์ที่ใช้สำหรับการทดลองหรือสิ่งของที่เราจะใช้ในการทดลอง รวมเรื่องสถานที่ด้วย หรือถ้าจะทำวีดีโอเกี่ยวกับการแคสเกม ก็จะเป็นในเรื่องของอุปกรณ์ต่างๆที่ใช้สำหรับเล่นเกม นึกว่าจะเป็นเกมมือถือ หรือว่าเกม PC
ทุนด้านเวลา
เวลาในการทำคลิปวีดีโอแตกต่างกันออกไปในแต่ละลักษณะหรือเรื่องราว รวมไปถึงความยาวของวีดีโอนั้นๆ แต่ส่วนมากถ้าเริ่มทำคลิปวีดีโอลง YouTube จะเป็นการใช้ช่วงเวลาว่างหลังเลิกเรียนหรือจากการทำงาน ซึ่งมีความยาวคลิปไม่มากนัก แต่ถ้าทำแบบมืออาชีพ เช่นการจัดรายการ การทำการทดลอง โชว์ความสามารถพิเศษต่างๆ อาจจะต้องใช้เวลามากกว่านั้นอย่างเช่นต้องเตรียมตัว ฝึกซ้อม หรือทดลองก่อนมาทำการทดลองจริง รวมไปถึงการเข้าไปเผยแพร่บรรยากาศในกิจกรรมหรือในงานต่างๆ ซึ่งนอกจากเวลาที่ใช้ในการเข้าไปถ่ายวีดีโอภายในงาน ยังต้องรวมไปถึงเวลาที่ใช้เพื่อเดินทางเข้าร่วมงานด้วย อย่างเช่นถ้าเราอยู่ใน กทม. แต่ต้องการไปเข้าร่วมงานที่อยู่ต่างจังหวัด ก็จำเป็นต้องคิดถึงเวลาการเดินทางไปเข้าร่วมงานนั้นด้วย แต่จริงๆแล้วเรื่องต้นทุนด้านเวลาในการเป็นYouTuber ไม่ได้เป็นข้อเรียกร้องที่ว่าจะต้องมีเวลามากๆก่อนค่อยมาทำ เราสามารถใช้เวลาว่าง จากการเรียนในการทำงาน เพื่อใช้ในการถ่ายวีดีโอเผยแพร่ลงใน YouTube ได้ เพียงแต่ว่าถ้าเราต้องการจะทำวีดีโอใน YouTube ให้มีความจริงจังมากขึ้น การจะเพิ่มเวลาในการทำงาน ในการทำวีดีโอ หรืออื่นๆมากขึ้นตามไปด้วยแค่นั้น ส่วนเรื่องของวีดีโอการท่องเที่ยวหรือการเข้าร่วมงานต่างๆ ตรงจุดนี้เราอาจจะ ถ่ายเฉพาะงานที่เราต้องการจะเข้าร่วมเท่านั้นหรือวางแผนไว้แล้วว่าเราจะไปเที่ยว แล้วก็เก็บภาพบรรยากาศเหล่านั้นมาฝากคนที่ติดตามช่องของเราก็ได้
นอกจากนี้ ต้นทุนด้านเวลายังรวมไปถึงการใช้เวลาเพื่อเพิ่มความสามารถของเรา ในจุดนี้เป็นเหมือนกับต้นทุนที่เรามี เพราะความสามารถของเรา เป็นสิ่งที่ติดตัวเรามาตั้งแต่เกิด ไม่สามารถหาซื้อได้ แต่สามารถเรียนรู้และฝึกฝน ให้ดียิ่งขึ้นได้ หรือใช้เวลาเพื่อซื้อประสบการณ์ อย่างเช่นในช่วงแรกๆที่เราทำคลิปวีดีโอเผยแพร่ใน YouTube นั้น อาจจะได้รับการตอบรับที่ค่อนข้างน้อย เพราะเราอาจจะต้องใช้เวลาเพื่อเพิ่มประสบการณ์ ทักษะในการนำเสนอ หรือหาไอเดียใหม่ๆมาใส่ในการนำเสนอของเรา ซึ่งเป็นสิ่งที่ต้องใช้เวลา และความอดทน
แนวทางรับมือปัญหา
เพื่อจะรู้ว่าจะรับมือกับปัญหาได้ยังไง เราต้องเตรียมความพร้อมในการคิดล่วงหน้าว่าเราจะต้องเจอกับปัญหาอะไร โดยแต่ละปัญหาก็มีแนวทางการรับมือหรือการแก้ปัญหาแตกต่างกันไป
การถูกต่อว่า
เป็นเรื่องธรรมดาในโลกออนไลน์ไปแล้วสำหรับการถูกตอบว่าหรือถูกด่า อาจจะเพราะความผิดพลาดที่เราไม่ได้ตั้งในจะทำ หรืออาจจะเป็นเพราะนิสัยและความไม่ชอบส่วนตัวของคนที่เข้ามาดูเรา ซึ่งก็เป็นพวกปกติธรรมดาอยู่แล้วที่จะชอบไปต่อว่าคนอื่นในโลกออนไลน์ ซึ่งคนกลุ่มนี้เราเรียกว่าพวกนักเลงคีย์บอร์ด ซึ่งสร้างความรำคาญให้กับคนทำคลิป ซึ่งเราจะเจอมากน้อยก็อยู่ที่ว่าวีดีโอของเราไปให้กับคนกลุ่มนี้เห็นมากน้อยแค่ไหน แย่หน่อยก็คือมีคนกลุ่มนี้จำนวนมากมาติดตามช่องของเรา และคอยก่อกวนอยู่ตลอด ซึ่งหลายครั้งแม้ว่าเราจะพยายามทำวีดีโอออกมาให้ดีที่สุดแล้ว แต่ก็ยังถูกคนตามด่าตามว่า เนื่องจากเป็นที่เข้าใจกันได้ว่าเราไม่สามารถทำได้ถูกใจทุกคนเสมอไป ดังนั้นแม้จะมีคนที่ชอบผลงานของเรา แต่ก็จะมีอีกกลุ่มหนึ่งที่ไม่ชอบผลงานของเราเหมือนกัน อย่างนั้นตรงจุดนี้อาจจะต้องเป็นเรื่องของความอดทน และพยายามที่จะไม่สนใจกลุ่มคนที่เข้ามาตำหนิเราโดยไม่มีเหตุผล แต่ถ้าผลงานของเราแย่เอามากๆจริงๆ เห็นว่าคนส่วนมากหรือเกือบทั้งหมดตอนนี้ผลงานของเรา และเป็นเรื่องที่ควรแก้ไข ก็ถือว่าเป็นเรื่องจำเป็นที่เราจะต้องรีบปรับปรุงแก้ไขเนื้อหาในวีดีโอของเราให้ออกมาดี เพราะเราไม่แก้ไขวีดีโอของเรา แน่นอนว่าการตอบรับของคนดูก็จะน้อยลง เมื่อจำนวนผู้ติดตามน้อยลง ช่องทางการหารายได้ของเราก็จะลดลงตามไปด้วย เพราะทั้งโฆษณาที่จะแสดงในวีดีโอของเราน้อยลง แล้วคนที่จะเข้ามาเป็นสปอนเซอร์สนับสนุนช่องของเราก็จะลดหายตามไปด้วย
ได้รับค่าตอบแทนน้อย
สำหรับใครที่ต้องการรายได้จากการทำวีดีโอเผยแพร่ใน YouTube เรื่องหลักและสำคัญก็คือรายได้ ไม่ว่าจะต้องการทำแบบจริงจังหรือเป็นงานอดิเรก หารายได้เสริม ต่างก็ต้องการได้รับผลตอบแทนที่พอเหมาะหรือรู้สึกคุ้มค่า แต่ในบางครั้งวีดีโอของเราอาจจะไม่ตรงกับเป้าหมายของกลุ่มธุรกิจหรือแบรนด์สินค้า หรืออาจจะมียอดวิวหรือคนเข้ามาดูน้อยกว่าเป้าหมายที่วางไว้ ทำให้รายได้ของเรา ค่าตอบแทนที่จะได้รับนั้นน้อยกว่าเป้าหมายที่เราต้องการ งั้นเอาออกง่ายๆของเราก็คือการเพิ่มช่องทางรายได้ของเรา อาจจะเป็นการหาสปอนเซอร์ให้เข้ามาสนับสนุนช่องของเรา โดยที่เราทำการขายของ หรือรีวิวสินค้าของสปอนเซอร์เป็นการตอบแทน หรืออาจจะปรับเนื้อหาในวีดีโอของเราให้มีความหลากหลายมากยิ่งขึ้น เพื่อให้เนื้อหาในวีดีโอของเราตรงตามเป้าหมายของแบรนด์สินค้าที่พวกเขาต้องการจะลงโฆษณา ซึ่งเนื้อหาในวีดีโอของเราก็อาจจะยังคงเป็นเรื่องเดิม เพียงแต่อาจจะปรับความหลากหลายในการนำเสนอ เพิ่มเติมเรื่องราวใกล้เคียงเข้ามา ช่วยเพิ่มรายละเอียดหรือรูปแบบวีดีโอของเราให้มีความหลากหลายขึ้นได้ หรืออาจจะใช้เป็นช่องทางในการนำเสนอสินค้าของเราก็ได้ ไม่ว่าจะเป็นสินค้าที่เราผลิตขึ้นจัดจำหน่ายเอง หรือสินค้าที่เราได้สมัครเป็นตัวแทนจำหน่ายก็ได้
YouTuber เริ่มต้นได้ง่ายๆ
จะเห็นได้ว่าการเป็นYouTuberไม่ได้เป็นเรื่องที่วุ่นวาย หรือมีความสลับซับซ้อนอะไรมากมาย ถ้าเราเข้าใจว่าYouTuber คืออะไร ทำอะไร และจะได้รับอะไร เราก็สามารถหาอะไรง่ายๆรอบๆตัวเรา ไม่ว่าจะเป็นงานอดิเรก ความชอบส่วนตัวของเรา กิจกรรมที่เราทำนำเสนอออกมาเป็นวีดีโอ และเผยแพร่บน YouTube ได้ ก็สามารถเป็นจุดเริ่มต้นในการที่เราจะหารายได้บน YouTube ได้แล้ว
Lucie
อยากจะบอกว่า YouTuber เป็นอะไรที่รายได้ดีมาก คล้ายๆกับดาราเลยก็ว่าได้ ถ้ามีคนติดตามเยอะ มีชื่อเสียงนะ หาเงินง่ายมาก เดี๋ยวมีงานมาเอง ทั้งรีวิวสินค้า ทั้งงานอีเวนต์ สารพัดงานก็ว่าได้ แต่!!! ต้องรับให้ได้กับการถูกวิพากษ์วิจารณ์ ถ้าอ่อนแอก็แพ้ไป... แต่ช่วงแรกๆที่ยังไม่มีคนติดตามต้องอดทน พยายามพัฒนาเรียนรู้อะไรแปลกน่าสนใจ เดี๋ยวก็มีคนเข้ามาดู
Kimuk
ขอบคุณครับสำหรับคำแนะนำเกี่ยวกับยูทูปเบอร์ ถ้าพูดถึงงานของยูทูปเปอร์ใครๆก็รู้สึกว่าทำง่ายๆ แล้วปกติแล้วเราก็รับชม YouTube กันทำให้มีไอเดียอะไรใหม่ๆเสมอ แต่ถ้าพูดถึงเกี่ยวกับอาชีพนี้แล้วคนที่เป็นดารานักแสดงที่มีชื่อเสียงอยู่แล้ว มักจะมาทำการนะครับ เพราะมีต้นทุนเป็นชื่อเสียงผู้คนรู้จักกันดีอยู่แล้ว แต่ถ้าจะทำเป็นอาชีพสนับสนุนเลยครับเป็นอาชีพที่ ดีเลยทีเดียว
น้ำฝน
เดี๋ยวนี้ไม่ว่าเราจะทำงานลงทุนอะไรก็ตาม จำเป็นต้องมีการเตรียมตัวก่อน เพื่อที่จะช่วยให้เราสามารถทำงานและเริ่มต้นอย่างมีประสิทธิภาพ บทความนี้ทำให้เห็นว่าแม้แต่การทำอาชีพยูทูปเบอร์ ก็จำเป็นต้องมีการเตรียมตัว เพื่อที่จะรู้วิธีที่จะเริ่มการทำงาน ถึงแม่ด้วยว่าดูเหมือนจะมีผู้คนทำกันเยอะ แต่โอกาสที่จะเอาเป็นอาชีพก็ถือว่าสูงทีเดียวค่ะ
หนูชื่อ ชัชชญา
กว่าจะมาเป็นยูทูปเบอร์ไม่ง่ายเลยนะคะ เวลาเปิดดูคลิปต่างๆก็รู้สึกว่าบางคลิปทำดีนะ บางคลิปไม่ค่อยโอเท่าไหร่ มันแล้วแต่คนชอบด้วยเนอะ อย่างที่บทความนี้บอกเลยอะ ว่าต้องรับมือกับการต่อว่าด้วยเพราะบางคนอาจจะไม่ชอบสิ่งที่เราทำ แต่บางคนเขาอาจจะแค่อยากแนะนำให้ปรับปรุงก็ได้นะ แต่เวลาพิมพ์ข้อความมันบอกน้ำเสียงไม่ได้ไงเลยไม่แน่ใจว่าแนะนำหรือต่อว่า
Rose
ตามมาอ่านต่อเลยค่ะ เพราะอยากจะเป็น Youtuber กับเขาบ้างเพราะเป็นอาชีพที่รายได้ดีเลยทีเดียว อย่างที่บอกว่าเราหาตัวเองยังไม่เจอ ก็เลยไม่รู้ว่าเราจะเริ่มจากตรงไหนก่อนดี แต่บทความนี้ก็ช่วยแนะนำได้ดีเลยนะสำหรับใครที่อยากเริ่มต้นแต่ไม่รู้ช่องทาง ตอนนี้เริ่มจะมองหาช่องทางได้แล้วค่ะ น่าจะเริ่มทำคลิปได้แล้วเร็วๆนี้
วิยาดา
เคยเจอหลายช่อง นะคะ คนที่ทำงานแบบนี้ บางคนมีคนติดตามเป็นแสนๆ เลยคะ เราว่า บางคนนี่ดังกว่าดาราในบ้านเราอีก ให้ทำคงทำไม่ได้เหมือนกันคะ เป็นคนที่คิด คอนเทน ไม่ออกจริงๆ แล้วก็ไม่ใช่คนพูดเก่งอะไรด้วย ถ้าทำไปเราว่าทำแล้วคนดู น่าจะไม่มีเยอะแน่ แต่ถ้าใครทำได้เราว่าเป็นอีกอาชีพหนึ่งที่น่าทำตอนนี้นะ ไม่ต้องลงทุนอะไรมากจริงๆ
ดวง
เห็นอัดคลิปกันเฉยๆที่จริงแล้วไม่ได้ง่ายหรอกนะคะ เพราะว่ายังขนาดเราที่เป็นคนดูคนเล่นยูทูปยังไม่ได้ตามช่อง YouTube ทุกช่องที่เราไปดูเลยบางช่องเราชอบ แต่เราก็ไม่ได้กดติดตาม บางทีเราก็ชอบช่อง YouTube อีกช่องนึงมากกว่า ก็เลยสำหรับคนที่จะเป็น YouTube เนี่ยทำเล่นๆไม่ได้หรอกค่ะ ต้องจริงจังมันเป็นอาชีพอาชีพหนึ่งเลยตอนนี้ รายได้ก็ดีด้วย
หนูเกิ้ล
เรื่องรายละเอียดรายได้ของยูทูปเข้าไปอ่านมาแล้วคะ ไม่ได้บอกอะไรมากเลยคะเป็นแค่การคิดแบบคร่าวๆเท่านั้นเองคะ แต่ ถ้าจะให้นึกออก รองๆติดตามข่าวของเจนนี่ ได้หมดถ้าสดชื่น กับน้อง เก้า ดู คะ ยอดวิว เป็นล้านๆวิว คงจะได้เงินมากน่าดู เพราะไม่อย่างนั้นคงไม่ต้องมีทนายความมาแจ้งความหลอกคะ เห็นว่าจะเรียกค่าเสียหายได้เป็นล้านๆบาทเลยนะ
เบล
ได้รับค่าตอบแทนดีกินไปยาวๆก็ดีเหมือนกันนะคะสำหรับ youtuber แต่ในเรื่องของการลงทุนทั้งกล้องและอุปกรณ์ที่จะเอามาตัดแต่งและใช้งาน ก็ค่อยๆสะสมไปก็ได้ค่ะเพราะว่าราคาค่อนข้างสูงอยู่ เข้าไปสะสมไปค่อยๆเป็นค่อยๆไปค่อยๆมีทีมงานเพิ่มมากขึ้น ก็จะสามารถทำไปได้เรื่อยๆค่ะ เหมาะสำหรับคนที่มีไอเดียและความคิดสร้างสรรค์ที่จะทำให้คนอื่นติดตามด้วยค่ะ
Bookie
จริงๆอุปกรณ์ก็เป็นส่วนหนึ่งแต่ก็ไม่ใช่ทั้งหมดนะคะ เราว่าสำคัญเลยคือเนื้อหาและคนที่คิดคอนเทนต์ที่น่าสนใจ แล้วก็การตัดต่อวีดีโอก็ต้องมีเสียงที่ชัดเจน เห็นหลายคนแระที่เพิ่งเริ่มเป็นยูทูปเบอร์ เขาก็เริ่มจะถ่ายโดยใช้โทรศัพท์มือถือธรรมดาๆเท่านั้นแหละค่ะ พอเริ่มมีคนติดตามก็เริ่มมีทีมงานเริ่มลงทุนเกี่ยวกับเรื่องอุปกรณ์มากขึ้น จริงๆเราว่าถ้าใครสนใจก็ลองทีละเล็กทีละน้อยก่อนก็ดีนะ